Over die vereenvoudiging van de lumpsum: https://fd.nl/economie-politiek/1266177/slob-kapt-woud-regels-voor-financiering-scholen
Slob kapt woud regels voor financiering scholen
Middelbare scholen kunnen uitzien naar een sterke vereenvoudiging van hun financiering. Onderwijsminister Arie Slob lanceerde donderdag een wetsvoorstel dat het aantal criteria voor toewijzing van geld terugbrengt van 42 naar slechts vier.
De scholen in het middelbaar onderwijs klagen al jaren dat de berekening van de rijksbijdrage veel te ingewikkeld is. Deze zogeheten 'lumpsum' maakt het moeilijk voor schoolbesturen om in te schatten hoeveel geld zij krijgen. Daardoor hebben zij pas echt zekerheid over het bedrag waar ze recht op hebben als het schooljaar al voorbij is. Begin juli wees de Onderwijsraad hier ook al op. In een rapport riep het adviesorgaan tot versimpeling van de bekostiging. Daar gaat Slob nu in mee.
Zelf uitrekenen
In de toekomst krijgen scholen een vast bedrag per vestiging en per leerling. Besturen kunnen hun budget dus makkelijker berekenen, schrijft de bewindsman aan de Tweede Kamer. 'Door een simpeler model te kiezen weten schoolbesturen voortaan beter waar zij financieel aan toe zijn,' aldus Slob. 'Met vier parameters is dat simpeler dan met ongeveer veertig.'
€ 8 mrd
Jaarlijks gaat er bijna €8 mrd naar het voortgezet onderwijs
Bij het vaststellen van de rijksbijdrage zal het ministerie voortaan een vast bedrag gaan uitkeren voor alle leerlingen van havo en vwo, een (hoger) bedrag voor leerlingen in de bovenbouw van het vmbo en het praktijkonderwijs, een bedrag voor de hoofdvestiging van een school en een bedrag voor de nevenvestiging van een school.
Perverse prikkels
Het nieuwe rekenmodel moet bovendien een aantal 'onrechtvaardige verschillen' oplossen. Zo hangt het bedrag per leerling nu af van het type scholengemeenschap. Een havo-leerling op een 'brede school' met meerdere onderwijsniveaus krijgt meer dan een leerling op een categorale school, terwijl de onderwijskosten dezelfde zijn. Het verschil kan oplopen tot wel €400 per leerling, zo becijferde de Rekenkamer.
Ook kent het huidige bekostigingssysteem enkele 'perverse prikkels' die ertoe kunnen leiden dat scholen in bijvoorbeeld krimpgebieden afzien van een fusie. Het nieuwe rekenmodel ondervangt dat door het geld de leerlingen te laten volgen, aldus het wetsvoorstel.
Andere verdeling
De wijzigingen zullen tot gevolg hebben dat het onderwijsbudget — dat niet omhooggaat — anders zal worden verdeeld. Sommige scholen zullen er financieel op achteruit gaan.
Zo zullen sommige brede scholen wellicht minder middelen krijgen, erkent een woordvoerder van het ministerie. 'Nu is het zo'n enorme brij aan parameters, dan verlies je altijd wel een prikkel.' Het is niet waarschijnlijk dat er daardoor brede scholen zullen verdwijnen. De Onderwijsinspectie constateerde eerder dat ze bijdragen aan het terugdringen van kansenongelijkheid in het onderwijs.
Overgangsregeling
Een op de tien schoolbesturen zal binnen de nieuwe systematiek meer dan 3% van het budget moeten inleveren, becijfert het ministerie. Voor hen komt er een extra overgangsregeling, boven op de vier jaar die wordt uitgetrokken om de nieuwe bedragen stapsgewijs in te voeren voor alle schoolbesturen.
Het ministerie werkt al sinds het eerste kabinet-Rutte met onderwijskoepel VO-raad aan een nieuw financieringsmodel voor het middelbaar onderwijs. Er gaan stemmen op om ook die van het basisonderwijs te vereenvoudigen.
Slob heeft het wetsvoorstel donderdag opengezet voor internetconsultatie. Hij hoopt het zo snel mogelijk naar de Tweede Kamer te kunnen sturen zodat de basisbekostiging vanaf 2021 op basis van de nieuwe rekenmethode kan worden uitgekeerd.