Hier verder. Zonder lollige titel.

    Molurus
    De aard van het probleem is het er ook niet naar om af te schuiven op individuele verantwoordelijkheid. Het is op individueel niveau niet doenbaar om je te verdiepen in je eigen "footprint" en welke keuzes je moet maken om die te verkleinen. Je kan niet verwachten dat een individu bij elke keuze nauwgezet de milieuimpact van de opties afweegt. Daarbij zijn de gevolgen van keuzes zijn op individueel vlak te groot en de impact op het probleem verwaarloosbaar.

    Hierboven zie je al duidelijk voorbeelden van het eerste probleem, in de posts van @Ossu @tsjok en mij: hoe bepaal je wat een verantwoord product is? En dan gaat het over iets "eenvoudigs" als voedselkeuze. Laat staan hoe dat gaat wanneer je in een kledingzaak een keuze maakt tussen 140 verschillende overhemden, 80 pantalons, en 30 paar schoenen. Of wanneer je wandelend door de winkelstraat een impulsaankoop overweegt. Moet een individu dan eerst grondig onderzoek gaan doen naar de herkomst, fabricagemethoden en grondstoffen, alvorens deze de knoop doorhakt? Dat is simpelweg teveel verantwoordelijkheid op het bordje van de individuele burger. Producenten weten dat dat niet gebeurt, sterker nog: ze rekenen daarop.

    Daarbij komt nog dat je dan ook nog rekening dient te houden met enige efficiency: is het voordeliger om nú te kiezen voor een (duurder) dieet dat minder uitstoot, of kan ik beter mijn geld sparen om op korte termijn mijn vervuilende benzineauto in te ruilen voor een elektrisch exemplaar? Of was het eigenlijk beter geweest om zonnepanelen op het dak te leggen? Of toch de warmtepomp aanschaffen? Je kan er niet op rekenen dat individuen daarin de juiste weg bewandelen.

    Daarbij is de persoonlijke impact van het maken van een principiële keuze in potentie groot. Een plantaardig dieet haalt je extra kosten/inspanning op de hals, weigeren gebruik te maken van vervuilende vliegtuigen vormt een belemmering voor je carrièremogelijkheden, je auto wegdoen maakt je minder mobiel, geld besteed aan de verduurzaming van je woning is geld dat je niet meer kan gebruiken voor andere zaken.

    Kortom: dit is bij uitstek een probleem dat centraal aangepakt moet worden.

      Drietebuul

      Ik begrijp je punt, en daar heb je helemaal gelijk in. Maar wat ik eigenlijk bedoelde ging juist over die collectieve maatregelen en de mening die mensen daarover hebben.

      Dat wil zeggen: zo gauw mensen het gevoel hebben dat zij persoonlijk worden geraakt door die maatregelen, dan hebben ze een sterke neiging om die toch maar niet of niet volledig te willen, en om het potentiele effect van die maatregelen te bagatelliseren.

        Wat me nog opviel aan dat artikel van @Ossu : rundvlees uit Azië gebruikt gemiddeld het kleinste landoppervlakte, maar gebruikt het meeste water. Weten we zeker dat het geen zeekoeien betreft?

          Molurus
          Ja, inderdaad. Krijg je weer die "de overheid wil mijn biefstukje verbiedn1!11`1"-reacties. Nee, Gerda, de overheid probeert de planeet een beetje leefbaar te houden.

            Drietebuul

            Puur speculatie van mijn kant: het zal daar wellicht meer water kosten om die dieren te voorzien van voedsel dan het in onze poldertjes kost.

            Drietebuul

            Ik zie daarin ook wel parallellen met de discussie over coronamaatregelen trouwens. Voor veel mensen is het "verbeter de wereld, begin bij een ander".

            Toch weer een zinloze verspilling van energie om het vorige topic al na 1500 posts te sluiten 🤔

            Een Israëlisch bedrijf heeft 'nep' rund- en lamsvlees op de markt gebracht dat 95 procent minder belastend is voor het milieu. FD had daar vandaag een verhaal over, want door heel Europa gaan chefs met Michelin-sterren daarmee koken, waaronder Ron Blaauw in Nederland. Een verschil met veel andere producten is dat dit in grotere hompen kan worden geproduceerd voor het snijden van biefstukken en het heeft het spierweefsel en het vetweefsel van echt vlees. Vanaf april komt het ook voor consumenten op de markt. Nu komt het nog uit een 3D-printer, maar tegen die tijd is er in het Brabantse Best een complete fabriek. Op een plek waar eerder varkensvlees werd verwerkt.

              Molurus Ik had hier een paar maanden geleden een discussie met iemand, wellicht @tsjok?, over vertrouwen in technische innovatie als oplossing voor veel van de milieuproblemen waar we mee kampen. Ik geloof daar nog altijd niet in, maar als je ziet hoe enorm snel de niet te kauwen vleesvervangers van tien jaar geleden zich door enorme investeringen hebben ontwikkeld tot steeds volwaardigere vervangers is, dan had hij wellicht meer een punt dan ik toen wilde toegeven. Al blijven een mentaliteitsverandering en wet- en regelgeving natuurlijk het belangrijkste. Het Willy Vandersteen-motto 'Een betere wereld begint bij jezelf' is niet genoeg.

                Dwersdriever

                Zoals eerder opgemerkt: het gaat niet alleen over technologie en mentaliteit, het gaat voor een belangrijk deel ook over cultuur.

                Maar het doet me deugd dat er hier sprake is van een echte verandering, juist aan de 'high end' of cuisine. Dat is niet waar ik dat zou verwachten.

                  Ik denk dat kaviaar ook gemakkelijk te bio-engineeren moet zijn. Scheelt toch weer wat Steur-tjes open snijden.

                    Molurus Ik twijfel er niet aan dat hier met de geldbuidel is gezwaaid. De toprestaurants koken weliswaar op hoog niveau, de marges zijn zelden in verhouding met de inspanning. Als je geld wil verdienen moet je pannenkoeken gaan bakken. Daarom zie je veel van die topchefs ook allerhande nevenactiviteiten ontwikkelen.

                      Dwersdriever

                      Toch denk ik dat top chefs die dit omarmen wel echt the way to go is. Dat maakt het namelijk veel makkelijker om het later te verkopen voor de eettafels thuis.

                      Misschien gaan we toch ook ergens insect based gerechten zien als delicatesse in de top restaurants? Dat zou mooi zijn.

                        Molurus Zeker, top-down-marketing. Veel van die chefs zijn culinaire influencers. Maar uiteindelijk moet het natuurlijk smaken. Ik ga het zeker proberen.

                        GSbrder Interessant genoeg kun je kaviaar ook uit de steur masseren en de vis vervolgens terugzetten. Daarmee kunnen ze wel 120 jaar oud worden en vele malen hun eitjes leveren aan mensen met meer geld dan smaak. Google maar eens op no-kill caviar.

                          Dwersdriever Ja, grappig! Ik had wel eens van keizersnede-kaviaar gehoord, maar dat is minder herhaalbaar begreep ik.

                          Eerlijk gezegd heb ik nooit begrepen waarom mensen kaviaar nou zo speciaal vinden. Truffel kan ik begrijpen, maar kaviaar. Zoute hap... meh.

                            tsjok Lomp opensnijden zal wel goedkoper zijn en de winst van het in leven houden van de steur pas op de zeer lange termijn. Ik ben verre van een kenner, ik vind het niet eens bijzonder lekker, maar volgens mij duurt het wel een jaar of tien voordat een steur de benodigde eitjes in zich heeft.

                              Molurus Elke vis is zoute hap. Sommige vis (of eitjes) geven dan nog een aardige textuur of umami.

                                tsjok Bladgoud flikkeren al die nouveau riche-restaurants op voedsel. Chocolade/kaviaar/kobe beef-tomahawk met bladgoud om het de duurste te maken.

                                tsjok

                                Goed punt, laatst op Ameland lekker invasieve exoten geraamd. Niks mis met het eten van Japanse oesters dus 😄

                                GSbrder

                                Een mooi stukje gebakken zalm vind ik heerlijk. Maar een bakje kaviaar doe je mij geen plezier mee.

                                5 days later

                                Duke Goh, de Volkskrant is nog steeds tegen kernenergie, dat had echt niemand verwacht :')

                                8 days later

                                Video van Kurzgesagt stipt mooi de punten aan waar we het over hadden, in dit topic (en het deel hiervoor).

                                Ook of het nu veel uitmaakt of je lokaal (vlees) koopt.

                                Zit nu bij een overleg over opwekking en inzet van groene waterstof. Dat draait toch ook nog vooral op subsidies. Er is nog een lange weg te gaan…

                                  Duke En waterstof is inefficiënt. Alleen bij industrie is de inzet van waterstof te overwegen. Het idee om auto's rond te laten rijden op waterstof is volslagen debiel, aangezien de efficiëntie bizar laag is ten opzichte van de huidige elektrische auto's

                                    Falco
                                    Dit gaat vooral om binnenvaart en zwaar transport. Dan is elektrisch minder interessant.

                                      Ik begreep ook dat waterstof vooral voor zwaar transport was bedoeld.

                                      Daarnaast natuurlijk als bufferfunctie in de elektriciteitsproductie: zonne- en windenergie hebben qua productie grote piek- en dalmomenten. Is wel zo lekker als je op de piekmomenten een beetje van die elektriciteit omzet naar waterstof, zodat je nog wat te verbranden hebt op het moment dat de zon onder is en de wind stilvalt.

                                      En dan kun je waterstof nog vervoeren ook. Nederland en België hebben recentelijk intentieovereenkomsten getekend met Namibië, om aldaar waterstof te laten produceren door middel van zonne-energie. Die waterstof kan dan in (door waterstof aangedreven) schepen weer naar Nederland worden gebracht.

                                      Maar gezien het "omzetverlies " van elektriciteit -> waterstof -> elektriciteit, zou een onslijtbare duurzame science fiction-batterij met een gigantisch vermogen uiteraard de voorkeur genieten.

                                      Gisteren maakte het kabinet bekend dat een van de kolencentrales op de Maasvlakte op korte termijn gaat sluiten. Het kabinet presenteert deze sluiting als een overwinning voor het klimaat.

                                      De kolencentrale werd in 2016 in gebruik genomen en is door de huidige eigenaar Riverstone in 2019 overgekocht van Engie, wetende dat vervroegde sluiting boven de markt hing (en uiteraard wetende dat fossiel überhaupt een aflopende zaak is). Riverstone krijgt ruim 200 miljoen compensatie, meer dan Riverstone er twee jaar geleden voor heeft betaald. Dit is overigens ook een van de centrales waarbij CO2-afvang een voorwaarde was voor groen licht bij de bouw, maar dat is nooit van de grond gekomen.

                                      Het is moeilijk er niet cynisch van te worden.

                                        Molurus
                                        "Groene" waterstof is waterstof die is verkregen door elektrolyse met duurzaam opgewekte elektriciteit.

                                          Sloggi En voor zover er niet genoeg kanttekeningen waren: het verlies aan energie door het sluiten van die centrale kan in principe opgevangen worden door meer te stoken in andere kolencentrales. In dat geval is de milieuwinst 0.

                                          Molurus

                                          Zoals gezegd gaat het om groene waterstof, opgewekt met zon en wind 😉