Ossu In Zwitserland stemmen ze ook over specifieke maatregelen, plus over verhoging of verlaging van belastingen om dat te financieren. Niet simpelweg over de vraag of belasting moet worden afgeschaft of veranderd zonder doel voor dat geld.
Maar Zwitserse referenda zijn ook geen modeloplossing. Dat het land zo welvarend is komt zeker niet dankzij die incidentele volksraadpleging.
tsjok Verder weet ik niet wat je bedoelt met "allerlei rare belastingen en verhogingen daarvan", volgens mij zijn er niet zo veel rare belastingen in Nederland.
OZB, hondenbelasting, vehoging lage tarief naar 9%, verhoging hoge tarief, dat soort dingen.
Boze_Appel Ik vind niets raar aan die belastingen. Méér betalen is natuurlijk niet leuk, dat vind ik ook. En ik vind de verhoging van het lage tarief ook een onverstandige maatregel. Ik zou liever hebben gezien dat het lage tarief nog verder was verlaagd en een deel van de voedingsmiddelen overgeheveld worden naar het hoge tarief.
Maar goed.
tsjok Maar het staat er ook niet aan in de weg. De Zwitserse referenda hebben geen "failed state" veroorzaakt waarbij de overheid door geldgebrek z'n werk niet kan doen.
Ach, uiteindelijk zijn zowel Nederland en Zwitserland zo ongeveer de gelukkigste landen op de wereld, met maar weinig onderling verschil. Je hoeft dus ook niet te verwachten dat we gelukkiger worden als we het Zwitserse model van rijkdom, lage belastingen en bindende referenda zouden overnemen.
Ossu Maar het staat er ook niet aan in de weg. De Zwitserse referenda hebben geen "failed state" veroorzaakt waarbij de overheid door geldgebrek z'n werk niet kan doen.
Nee, maar dat denkt ook niemand volgens mij. Om een land als Nederland (of Zwitserland) zo te ontregelen dat het een failed state wordt is op zijn minst een totale burgeroorlog nodig of zo.
Het zal hopelijk niemand verbazen hier, maar ik ben een voorstander van referenda in verschillende soorten. Daarbij kan voor verschillende vormen worden gekozen. Ik beschrijf hier de oplossing die denk ik het meest geschikt is voor de landelijke politiek. Referenda zorgen in mijn ogen voor het stimuleren van de betrokkenheid van de bevolking bij het politieke proces en als de noodzakelijke noodrem rond onvoorspelbare besluitvorming. Verschillen met de oude wetgeving: uitslag van referenda is bindend, slechts beperkte voorwaarden rond opkomst om tactisch thuisblijven te ontmoedigen en geen uitsluiting van wetgeving rond belastingen.
Een belangrijke tekortkoming in onze democratie is de onvoorspelbaarheid van de besluitvorming. Ons meerpartijenstelsel heeft grote voordelen, maar een nadeel is dat geen enkele partij zijn standpunten kan doorvoeren. Voor veel zaken heeft de bevolking nooit in meerderheid gestemd. Het corrigerend referendum is een manier voor burgers om dit te corrigeren. Ook veranderende omstandigheden en nieuwe onderwerpen zorgen ervoor dat wetgeving wordt doorgevoerd waar kiezers nooit voor hebben gestemd.
Voorbeeld: de verhoging van de btw op dagelijkse producten van 6 naar 9 procent stond in vrijwel geen enkel partijprogramma, maar was zo'n beetje het eerste dat het huidige kabinet besloot te doen in de formatie.
Ik ben persoonlijk voorstander van het corrigerende referendum omdat dit de vraagstelling eenvoudig en duidelijk maakt. Er wordt gestemd over de uitkomst van het politieke proces (dus inclusief amendementen, etc.). En de keuze is duidelijk: voor de nieuwe wet of voor de status quo, dit situatie zoals die op dit moment geldt. In het geval van het voorbeeld zou het lage btw-tarief dus op 6 procent blijven. Het initiatief voor het referendum moet altijd vanuit de bevolking zelf komen. De politiek doet wat het moet doen, het maken van wetgeving, de burger kan op de noodrem trappen.
Op lokaal niveau ben ik voorstander van een veel breder mandaat voor referenda zodat burgers veel meer invloed krijgen op de inrichting van hun omgeving, maar daar kan ik wellicht later eens wat over schrijven.
Dwersdriever Maar als je belastingmaatregelen gaat terugdraaien door de uitslag van een referendum klopt de begroting van het kabinet niet meer. Waar ga je dan de gedorven inkomsten van die BTW-verhoging vandaan halen? Ook weer iets dan dan door de bevolking teruggedraaid kan worden?
Het land is binnen de kortste keren totaal failliet als we jouw idee zouden doorvoeren.
remlof En dat bedoelde ik dus met samenhangend beleid. Je kunt niet één belastingmaatregel terugfluiten en dan verwachten dat de rest allemaal kan blijven staan. We hebben nu net een regering met een mandaat ingesteld om een samenhangend pakket beleid te voeren.
Ik blijf twijfelen aan referenda. Ik kan het in de meeste gevallen als weinig anders zien dan het simpelweg beslechten van een meningsverschil. Het gaat niet om onderbouwing, maar om populariteit. De meerderheid heeft nu eenmaal niet altijd gelijk en directe democratie is dus niet het antwoord op alles.
remlof De feiten wijzen simpelweg uit dat dat niet het geval is. Neem Californië waar regelmatig referenda over belastingen zijn:
https://en.m.wikipedia.org/wiki/California_Proposition_30,2012
https://en.m.wikipedia.org/wiki/California_Proposition_55(2016)
En een ander probleem met referenda: wat nou als je het meerdere keren vraagt? Bij die Brexit bijvoorbeeld. Er is vóór gestemd, dat blijkt achteraf een heel problematische keuze. Mag je het de bevolking dan nog eens vragen? En als dan de uitslag andersom is, welk antwoord is dan leidend?
Oh, wat Jan zegt dus.
remlof De regering zou natuurlijk ook kunnen beslissen minder uit te geven. Ik weet het, revolutionair concept, maar het schijnt mogelijk te zijn. Het is in ieder geval aan de regering om de zaken weer passend te maken en daar zijn voldoende beleidsinstrumenten voor. Hetzelfde als nu gebeurt bij tegenvallers waarvoor dekking moet worden gezocht. Het is niet zo dat in het corrigerend referendum het hele belastingstelsel kan worden weggestemd, alleen een wijziging daarin. Spreken over faillissementen is echt een tomeloze overdrijving.
Of een ander voorbeeld. Er is een referendum over het al dan niet invoeren van de doodstraf. Een kleine week voor het referendum wordt er een pedofiel opgepakt die tientallen peuters heeft verkracht. Zo'n Robert M.-figuur. De uitslag laat zich raden.
En dan heb je een probleem, want Nederland heeft zich ook verbonden aan allerlei mensenrechtenverdragen. Wat gaat er dan voor? De uitslag van dat referendum, of toch de mensenrechten?
Of er vindt een islamitische uitslag plaats en radicaalrechts regelt een referendum over wat zij deïslamiseren noemen. Wat dan?
Jan Het Brexit-referendum was een heel onverstandig referendum. De juiste gang van zaken was geweest om als politiek in het VK te besluiten om de EU te verlaten en deze uit te onderhandelen. De uitkomst hiervan zou referendabel zijn geweest. Ook weer: je weet dan waar je voor of tegen stemt.
Jan Ik antwoord vanuit mijn eigen visie op referenda. En dit zou niet gehouden kunnen worden, tenzij er een parlementaire meerderheid is die de huidige wetgeving wil aanpassen en dus de doodstraf invoeren.. Het zou juist de bevolking zijn die dit kan tegenhouden omdat het ongewenst is ondanks de afspraak in het regeerakkoord van het PVV/FvD/VVD/TON-kabinet.
Ik spreek over een corrigerend referendum. Daar komen alleen heel radicale zaken aan de orde als er door het parlement radicale zaken worden besloten.
