janneke141 Ja, er zit zeker een prijskaartje aan, en een andere jong-oud balans. De armoede onder ouderen is in Finland bijvoorbeeld weer vrij hoog. In Nederland is dat andersom ('armoede' in enge en ruime zin). De bevolking is daar ongeveer even jong of oud als hier, scheelt niet heel veel. Dat is wel interessant.
Ik ben echter wel van mening dat vaak foutief wordt gedacht dat de circa vijf procentpunt hogere lastendruk zich vertaalt in vijf procent hogere lastendruk voor twee keer modaal. Dat is niet zo. Nog afgezien van dat het weer terug compenseert in lagere kosten voor kinderopvang, lagere kosten voor schoolboeken (want er wordt collectief ingekocht), lager eigen risico, en ga zo maar door. Ik vind dit en de diverse Sanders/AOC filmpjes altijd wel een goede illustratie voor het achterliggende idee. Net zoals hun oplossing voor dakloosheid (wat duur lijkt maar het niet is). Waarom is goed onderwijs of zoiets geks als een startkapitaal van 10k (zoals Klaver wil - niet dat ik daar helemaal voor ben) bizar en onbetaalbaar, maar boterzachte wetgeving zoals de BIK of jubelton weer niet (kosten tien keer zo hoog als begroot). Er wordt iig niet beter op de centjes gelet.
De Mammoetwet is lange tijd verguisd geweest door de Telegraaf en Elsevier hoek, en ik ben het ermee eens dat dit niet terecht is. Het was een KVP-PvdA wet van een nogal progressief kabinet. Ook hier vind ik dat de PvdA (dikwijls de minderheid in een kabinet; ook destijds in Paars!) vaak ten onrechte alle schuld krijgt van wat mis is gegaan in het onderwijs, terwijl de rol van andere partijen, die direct in gingen en gaan tegen alle adviezen, is onderbelicht. Het CDA heeft trouwens veruit het vaakst de minister geleverd (en dit keer geen fratsen zoals het slopen van de hardheidsclausules om "linkse ministers"" vleugellam te maken).
Ik vermoed dat jij wel bekend bent met de vele wetenschappelijke onderzoeken over het gegeven van "early tracking".
Nog even over die keuzes van het Finse onderwijs: ik kan het fout hebben maar ik heb ook artikelen en lijstjes gezien waar Finse kinderen vrij creatief blijken te zijn en hoog scoren op "problem-solving skills", op groepsdynamiek en oplossend vermogen. Dan lijkt het me niet alleen maar een kwestie van een vernauwde focus in rekenen en taal (of "stampen" misschien) maar ook dat het op de één of andere manier brede opbrengsten genereert die over een heel scala inzetbaar zijn. De achterliggende vaardigheden om tot kennis te komen zeg maar, waarbij nieuwe technische kennis sneller wordt opgepikt. Daar heeft de hele maatschappij baat bij, ook de babbelende en politieke Minerva kaste (not what you know but who you know), en kan ook een noodzakelijke opening zijn om eens wat minder afhankelijk te worden van de financiële sector.