Laatst kwam hier kort de idioterie van QAnon ter sprake, en wat we nu precies zouden moeten doen met mensen die zich inkopen in deze complottheorie. Mocht je het niet weten, QAnon is een vrij bizar complot waarin wordt beweerd dat de wereld wordt gerund door een club ('cabal') van pedofielen, en dat Donald Trump de aangewezen verlosser is om al deze mensen in het gevang te gooien. Hij is het instrument van een masterplan om eindelijk schoon schip te maken.
Het is een Amerikacentrisch complot, maar het is vooral iets wat een 'big tent conspiracy' wordt genoemd. Elk complot kan er een goede voedingsbodem vinden. Flat earth, anti-semitisme, Satanisten die baby's eten, coronacomplotten, ga zo maar door.
Het is zinloos om het complot proberen te begrijpen, want dat is onmogelijk. Het is te bizar. Het probleem is wel dat het best wel voet aan de grond aan het krijgen is. Vooral in de VS, maar ook Europa is niet veilig voor dit geloof, wat eigenlijk best wel wat gelijkenis vertoont met een doomsday cult. We hebben hier eerder discussie gevoerd over de volgelingen en de meningen liepen behoorlijk uiteen. Ik ben van mening dat we de complotdenkers links moeten laten liggen, anderen waren van mening dat, om kans te houden om deze mensen nog bij de werkelijkheid te betrekken, je ze niet kan en mag negeren.
Dit vind ik dus heel lastig. Het complot en de denkbeelden die daarbij komen kijken zijn zó inherent slecht, en gaan over Jodenvervolging, massale executies, terrorisme etc., alles om de denkbeeldige pedofielen maar ten gronde te richten, dat je niet op inhoud met deze mensen in gesprek moet gaan. Dat zou alleen maar rechtvaardiging van de denkbeelden opleveren. Bovendien zijn mensen die de realiteit ontkennen ook echt niet te overtuigen. Het gaat bij dit 'complot der complotten' niet om wie er gelijk heeft. Geen inhoudelijk argument zal ze van gedachten doen veranderen. Ze zien een werkelijkheid die overeenstemt met hun wensen. Het geeft ze een mogelijkheid om een onzekere wereld te ordenen. Dat daarbij voorbij gegaan moet worden aan logica en wetenschap doet er niet toe.
Ik vraag me af of dit op te lossen is. In tegenstelling tot andere complotten en sektes, denk ik niet dat een dergelijke verzameling van bizarre denkbeelden vanzelf gaat verdwijnen. QAnon is geen vastomlijnd denkbeeld wat ooit ontkracht gaat worden en dat er daarna weer een nieuw complot opduikt. Elk nieuw complot vindt er wel ruimte om te groeien. Als het niet meer de Joden of de platte aarde zijn, dan is het wel een ander extreem denkbeeld. En hoe langer er 'niks' gebeurt waarmee het complot ontmaskerd wordt, hoe meer individuen het recht in eigen hand zullen nemen. Wat is een effectieve manier om deze individuen te bestrijden? Zijn ze inherent slecht? Of zijn ze mentaal zo beschadigd dat we pro-actiever in zouden moeten zetten op geestelijke gezondheidszorg voor deze mensen?
En wat te denken van mensen die het complot actief voeden en sturen, zoals mevrouw Ossebaard? Of politici als Baudet en Trump die dankbaar putten uit de voorraad complotten om politieke agenda's te verwezenlijken? Zijn dit ook maar verloren schapen? Of zijn er mensen die echt "slecht" zijn? Zeker politici laden de verdenking op zich dat ze heel welbewust complotten inzetten voor eigen gewin. Dan kun je toch niet meer spreken van slachtofferschap?
Misschien een beetje een zacht onderwerp voor dit forum, maar ik vind het een fascinerend en ook een beetje een angstaanjagend onderwerp. Zeker in deze tijden van grote politieke en maatschappelijke instabiliteit.