Centraal beurs- en economietopic deel 2

Gelukkig heb ik per 1 januari zelf een flinke loonsverhoging gehad en per 1 juli nog een collectieve, dus voorlopig merk ik nog niet veel.

tsjok Ik.

Sloggi Prestatievergoedingen hè?
Die blijven meestal buiten de CAOs. Helaas.

tsjok Gelukkig lijkt het met de reële woningprijsstijging wel mee te vallen in 2022.
Dus dan kun je minder boodschappen doen, maar wel evenveel huis kopen als vorig jaar.

tsjok Recordwinsten voor bedrijven, recordsalarissen in de top, schreeuwend personeelstekort in vrijwel elke sector van de economie en dan salarissen die niet eens de stijgende energiekosten kunnen bijhouden, laat staan de inflatie als geheel.

Gewoon goed staaltje klassieke economie. Is er meer aanbod dan vraag? Dan heb je lage lonen. Is er meer vraag dan aanbod? Dan heb je lage lonen en een arbeidstekort.

Eur Ik hoorde ooit van Klopkoek dat volledige werkgelegenheid niet langer het doel is. Dat blijkt.

tsjok Kijk maar voor een willekeurig voorbeeld naar de nieuwe politie-CAO van vorige maand: 100 euro per maand er bij plus 7% extra in drie jaar (1 jan '22 tm 31 dec '24)

Mijn hemel wat karig. En daar gaan de vakbondsleden in meerderheid dus gewoon mee akkoord? Dat snap ik echt niet.

GSbrder Denk dat jongere werknemers met een hogere opleiding en snel-stijgende werkervaring wel richting de 10-20% kunnen gaan, maar dat is niet echt hoe we salarisverhogingen voor Jan Modaal berekenen.

Daarom noemde ik ook niet mijn persoonlijke loonstijging maar de stijging van de “loonruimte” (of hoe ze dat ook maar noemen) van het hele bedrijf.

Bij de NS kan ik me overigens wel voorstellen dat ze na de afgelopen jaren financieel niet al te best in staat zijn.

tsjok

De overheid is toch al volledig aandeelhouder?

tsjok Lastig. De positie van NS, en de soortgelijke bedrijven in andere EU-landen kent absoluut nadelen, maar die zijn voor een groot deel terug te voeren op het feit dat ze min of meer een monopolie behouden, dus het is helemaal geen echte marktpartij en bovendien is in bijna alle landen de overheid de enige aandeelhouder van het voormalige staatsspoorbedrijf. Het is niet onlogisch dat de overheid de controle op de ruggengraat van het treinvervoer wel wil behouden. En hoe je het ook vormgeeft, een failliet spoorbedrijf mag (in principe) niet leiden tot het stoppen van het treinverkeer, dus dat moet de overheid uiteindelijk toch in de lucht houden.

Maar dan de andere kant: de implementatie van de EU-regel dat de infrastructuur en de vervoerders gescheiden bedrijven moeten zijn, ingevoerd begin jaren '90, heeft in veel landen erg positief uitgepakt voor het aanbod. Met name in landelijke gebieden zijn spoorlijnen behouden in plaats van gesloten, heropend of uitgebreid in dienstregeling. Daar betaalt de overheid even goed voor, maar het is een andere dynamiek dan een staatsbedrijf en dat werkt kennelijk positief. In Nederland hebben Syntus, Noordned, Veolia en Arriva gezorgd voor uitgebreidere dienstregelingen en nieuwe stations. In Duitsland is een groot aantal spoorlijnen heropend en in Oost-Europa is de hausse aan sluitingen na de val van de muur behoorlijk ten einde gekomen en veel oude Sovjettroep vervangen door moderner materieel. In België en Frankrijk (en Finland) zie je echt een ander beeld - maar die landen hebben dan ook nog steeds geen andere vervoerders toegelaten op het spoorwegnet.

De richtlijn moet het in principe mogelijk maken om meerdere aanbieders op dezelfde routes te laten rijden, maar veel landen hebben dat nog steeds niet geïmplementeerd, net als Nederland. Zweden en Duitsland (Flixtrain) hebben dat inmiddels wel gedaan. Bij het goederenvervoer is het inmiddels common practice. Voor reizigers zal dat waarschijnlijk wel voordelen gaan bieden (al wordt het OV-chip-technisch natuurlijk een doffe ellende) maar het risico op het bezuinigen op arbeidsvoorwaarden is wel reëel. Personeel van Easyjet verdient volgens mij echt niet hetzelfde als dat van de KLM, en dat krijg je dan ook op het spoor.

Hoe dan ook, ik zou er niet voor kiezen om de NS te renationaliseren, omdat ik denk dat het meer nadelen oplevert dan voordelen. Maar we kunnen de komende jaren kijken wat er gebeurt, want het VK gaat British Rail heroprichten.