tsjok Ik zeg niet dat het allemaal niet uitmaakt en ben zeker niet fatalistisch. Maar ik probeer te nuanceren dat veel consumptie van Westerlingen eerst stijgt voordat het iets daalt. Vegan of vegetarisch eten is beter dan vlees eten, maar de footprint van een vegetarier in 2023 is hoger dan van een vegetarier in 1990. Dat zorgt voor een aantrekkingskracht enerzijds (het is niet meer op plakjes karton knabbelen uit de natuurwinkel) en een bredere doelgroep, maar ook voor een kleinere verlaging.
Het is dus vooral mijn punt dat waar ik of velen met mij 'goed doen', het consumptieniveau blijvend hoger ligt dan een base level en je daarmee de groei kan temmen, niet een fossiele daling versneld. Idem voor vliegschaamte, als ik daar met leeftijdsgenoten over praat, hebben ze het over 'minder' vluchten, niet nooit meer vliegen. Pas als je >10-20 keer in het vliegtuig hebt gezeten voor gave reizen, zul je tot de ontdekking komen dat het best wat minder kan. Maar de groep die van ver komt (Westerse onderklasse, Chinese middenklasse, >90% van Afrika) die nog nooit of bijna nooit in een vliegtuig heeft gezeten, zal door die verzadigingsreis moeten om ook de andere kant te zien. De wereldwijde vliegbewegingen zullen nog wel even doorstijgen, ook als wij in Nederland Schiphol laten krimpen.