In het wegennet zijn ze flink aan het investeren. Tot vervelens toe 
.
Overigens zouden ook de Duitsers nog wel wat meer mogen sparen. Hun pensioensysteem is niet direct briljant opgezet meen ik en de vergrijzing gaat flink toeslaan. Dus die krijgen het nog wel zwaar de komende decennia. Dan kan je beter nu een buffer opbouwen.
Duke In het wegennet zijn ze flink aan het investeren. Tot vervelens toe
Dat je veel last hebt van wegwerkzaamheden komt vooral door de manier waarop het gebeurt. Langdurige werkzaamheden door het MKB ipv. een snelle klus, gauw even in het weekend gedaan door een grote aannemer. Het wil niet zeggen dat er daadwerkelijk zo veel wordt geïnvesteerd.
Overigens zouden ook de Duitsers nog wel wat meer mogen sparen. Hun pensioensysteem is niet direct briljant opgezet meen ik en de vergrijzing gaat flink toeslaan. Dus die krijgen het nog wel zwaar de komende decennia. Dan kan je beter nu een buffer opbouwen.
Dat sparen hoeft niet op een spaarrekening. Sterker nog: dat is helemaal niet zo verstandig. Want uiteindelijk verzorgen bankrekeningen met spaartegoeden geen bejaarden - dat doen mensen en productiemiddelen, waarin geïnvesteerd moet zijn. En daar hapert het nou net.
Ik bedoel uiteraard ook geen spaarrekening. Maar veel eerder het terugdringen van de staatsschuld zodat ze straks een buffer hebben wanneer de grijze golf echt toeslaat.
Duitsland kan dat nog. Frankrijk en Italië krijgen grotere problemen...
In het NRC vandaag een interessant artikel hierover, dat de huidige situatie met Japan 20 jaar geleden vergelijkt:
https://www.nrc.nl/nieuws/2019/09/13/de-economie-als-witte-plek-op-de-landkaart-a3973320
Ossu M.b.t. de infrastructuur geef ik je wel gelijk inderdaad. Investeringen in (functionele) infrastructuur zijn het probleem ook niet voor een duurzaam huisboekje. Het verschil tussen Duitsland en bijvoorbeeld Frankrijk zit dan ook niet daar, maar in de veel grotere (want linksere) overheid, het eindeloos subsidiëren van ten dode opgeschreven sectoren en mensen op te lage leeftijd laten stoppen met werken - in zijn algemeenheid gewoon een veel te lage productiviteit. Er wordt in die landen gewoon te weinig geld verdiend om de overheidsuitgaven overeind te houden en nu wordt aan Nederland en Duitsland gevraagd of we dat probleem even op willen lossen. Zo werkt dat natuurlijk niet helemaal.
Als ik het goed begrijp is er dus eigenlijk teveel geld die men aan de straatstenen niet kwijt kan. En voornamelijk bij particulieren die stug door blijven sparen i.p.v. investeren. Maarja is dat geen kip-ei effect? De lonen blijven achter, prijzen van consumptiegoederen en woningen stijgen en de stabiliteit in de wereld leeft onder een continue dreiging door alle incidenten en politiek gewauwel. De schaarste zit hem nu volgens mij vooral in voldoende arbeidskrachten in verschillende sectoren en in woongelegenheid, dat geeft ook geen florisant toekomstbeeld. Dan kan je al het geld van de wereld hebben maar klaarblijkelijk los je daar nog niet huidige problemen mee op.
Misschien wordt dat wel de volgende crisis wanneer de vergrijzing straks op zijn hoogtepunt is. Teveel vraag naar goederen en diensten maar te weinig capaciteit om dat te kunnen leveren.
Tem Ik wil hier al een tijdje op reageren maar hou me steeds in omdat ik het fijne er niet van afweet. Tegelijkertijd hebben economen volgens mij ook geen enkel idee wat de daadwerkelijke langetermijneffecten zullen zijn (en anders wil ik ze graag spreken), dus dan kan ik ook wel mijn mening geven.
Ten eerste is het zo dat dit beleid van Draghi in het begin als zeer controversieel te boek stond. Niemand die wist wat er zou gebeuren als de rentestand voor langere termijn onder nul (dat werd een beetje als magische grens gezien) zou zakken. Wat die effecten zijn weten economen (volgens mij) nog steeds niet, behalve dat het systeem er niet direct van instort en het de investeringen een beetje aanwakkert. Voor alle betrokken instituties die met geopolitiek te maken hebben (ECB, Fed in Amerika etc.) dus geen reden om er mee op te houden.
Tegelijkertijd vraag ik me af of we ons nu niet op een zogezegd duister pad begeven. NRC stelde in haar analyse dat Draghi feitelijk geen andere keuze had dan deze ‘bazooka’ opnieuw afschieten omdat hij dat sinds de euro-crisis altijd heeft gedaan. Toen zat de euro in een vertrouwenscrisis en moest er wat gebeuren, dus heeft de ECB toen de controle op zich genomen.
Geopolitiek gezien was het een goeie zet, want het redde de EU en de euro, maar het gevolg is dat we onze laatste stok achter de deur hebben gebruikt en niemand die weet wat we nu moeten doen bij een volgende vertrouwenscrisis.
Dat is volgens mij ook een belangrijke; we hebben het nu over hoe we straks de rente niet meer kunnen verlagen om de investeringen aan te wakkeren als we in een crisis, maar het vertrouwen van beleggers in de economie is nog steeds zo fragiel dat ze
bij de volgende crisis van de ECB zullen verwachten dat die weer met een oplossing komt. Terwijl dat eenvoudig weg dus niet meer kan. En dan heb je pas een echte crisis.
Wat de ECB feitelijk heeft gedaan is het vertrouwen dat beleggers en economen in haar als institutie hebben gebruiken om de rente kunstmatig laag te houden. Dus nu zitten we in een situatie waar we een hele lage rente hebben maar mensen tegelijkertijd best bang zijn om te investeren, en actieve bemoeienis van de ECB nodig hebben om überhaupt nog te kunnen functioneren.
En nogmaals, ben geen monetair expert, maar volgens mij zijn alle monetaire theorieën (niet dat die overigens allemaal fantastisch waren) het afgelopen decennium uit het raam gegooid ten faveure van geopolitieke motieven.
Tem Nou ja, zolang de ECB gesteund wordt door de voltallige EU is er niet zoveel aan de hand. Dan doen we in feite hetzelfde als er al 20 jaar lang in Japan aan de hand is en tussen 2008 en 2013 grof werd ingezet door de Fed. Grootste verschil is natuurlijk dat de ECB geen federale support heeft van een fiscale unie, maar er op deze manier aan garantiearbitrage wordt gedaan. Zolang landen als Nederland en Duitsland de ECB steunen en impliciet of expliciet goedkeuring verlenen aan de QE van Draghi, dan is het net zo zeker als wanneer DNB of de Deutsche Bundesbank aan obligaties zouden inkopen. Dat DNB of de Bundesbank via de ECB nu ook obligaties opkopen van Zuid-Europese landen is lekker voor de munteenheid, maar niet zo goed nieuws als de ECB deze garanties weer wil offloaden. Ik zie dan ook niet zo snel een verlaging van de schuldenlast die de ECB heeft en bij een fragiele Unie, zelfs in een sterke economie, wordt het lastig afbouwen.
Ik ben een redelijke leek op dit gebied maar het gaat toch meestal niet om zeer langlopende leningen die de ECB koopt? Dan bouwt het toch al aardig af als ze die niet meer standaard zouden ‘doorrollen’?
Geopolitiek gezien was het een goeie zet, want het redde de EU en de euro, maar het gevolg is dat we onze laatste stok achter de deur hebben gebruikt en niemand die weet wat we nu moeten doen bij een volgende vertrouwenscrisis.
Of het gered is en voor hoelang, is wel de vraag. Evenals of de prijs die we nu betalen wel de juiste is. Dit soort zaken zijn zonder controlegroep en inderdaad, met weinig precedent is het een shot in the dark wat er was geweest als niet Draghi maar een havik aan de knoppen had gedraaid en geen 'whatever it takes'-uitspraak had gedaan.
bij de volgende crisis van de ECB zullen verwachten dat die weer met een oplossing komt. Terwijl dat eenvoudig weg dus niet meer kan. En dan heb je pas een echte crisis.
Volgens mij heeft The Economist eens gezegd dat de ECB de klusjes heeft opgeknapt die politici niet wilden aanraken omdat ze verstijfd van angst waren door de opkomst van het populisme. Als de lokale politici hadden moeten ingrijpen, dan zou de afgelopen crisis veel meer austerity hebben gekend in een hoop landen en dat heeft met de beperkte historische bril van 2019 ook gezorgd voor nogal wat kritiek op Rutte en Merkel. Het zijn de Noord-Europese landen met een sterke balans en lage staatsschulden die de crisis hebben aangegrepen om te bezuinigen, terwijl de Zuid-Europese landen, inclusief Belgie, hebben geleund op Draghi. Of een nieuwe crisis dan ook een gat slaat door een vleugellamme ECB is met name afhankelijk van hoelang het duurt totdat 'ie komt en in welke staat hij ons treft. Even gemakkelijk gezegd: een housing bubble is minder desastreus voor de eenheid van de EU (want vooral een probleem in sterke economieen met een overschot aan spaargeld en hoge inflatie) dan een kredietcrisis (want dat treft de zwakste broeders harder).
Duke De leningen die ze kopen worden al doorggerold, want er wordt nog niet gesproken over een afbouw.
Tussen 2018 en augustus 2019 was er sprake van een reinvestment phase, i.p.v. een net purchase (groei) phase:
On 13 December 2018, the Governing Council of the European Central Bank (ECB) decided to end the net purchases under the APP in December 2018 and announced that it “intends to continue reinvesting, in full, the principal payments from maturing securities purchased under the APP for an extended period of time past the date when it starts raising the key ECB interest rates, and in any case for as long as necessary to maintain favourable liquidity conditions and an ample degree of monetary accommodation”.
Het bedrag van "20 miljard per maand" is net growth, dus je zal weer een opgaande lijn zien vanaf november.
