Euthanasie bij wilsonbekwaamheid

Myst · 2019-09-11T11:51:09+00:00

In navolging van het topic in het café: https://polcafe.nl/d/377-vrij-fruit-55-vul-hier-uw-eigen-onsmakelijke-gedachte-in/35 en deze rechterlijke uitspraak:...

janneke141

Molurus Dat snap ik. Ik heb het dan ook over de situatie waarin een wilsonbekwaam persoon een eerder opgestelde wilsverklaring (die is opgesteld als wilsbekwaam persoon) wil intrekken.

In een situatie waarin eerste verklaring, latere verklaring en de mening van de directe familie niet met elkaar in overeenstemming zijn zal de behandelend arts toch altijd de voorzichtige kant kiezen?

Linus

janneke141

Ik denk dat heel weinig artsen tot euthanasie overgaan als de familie tegen is. Dat geldt trouwens voor alle beslissingen, oorlog met de familie maakt de situatie zelden beter.

Molurus

janneke141 In een situatie waarin eerste verklaring, latere verklaring en de mening van de directe familie niet met elkaar in overeenstemming zijn zal de behandelend arts toch altijd de voorzichtige kant kiezen?

Wat de "voorzichtige" kant is in deze moeten we ons denk ik wel afvragen. Afzien van euthanasie kan ook een keuze zijn voor een lange lijdensweg voor de persoon zelf en alle betrokkenen.

tsjok

Linus Hoewel in principe de stem van de patiënt natuurlijk voorop staat, staat in alle richtlijnen ook dat alles in overleg met de familie moet gebeuren. Ik ben het met je eens dat een arts er haast nooit toe zal overgaan als de familie falikant tegen is, tenzij de patiënt zelf wilsbekwaam is en het ondanks dat wil doorzetten.

Reya

Lijkt me ook een prima ontwikkeling.

tsjok

Om het even concreet te maken, de zaak uit de OP:

Toestand van de patiënt

Uit het medisch dossier van patiënte, waarin observaties van het verplegend personeel en van de verdachte en het (deels beschreven) beeldmateriaal zijn beschreven, komt het volgende beeld van patiënte naar voren. Het overgrote deel van de dag vertoont patiënte tekenen van agitatie, onrust, stress, angst, verdriet, boosheid en paniek. Zij huilt veel, zegt veelvuldig dat ze het vreselijk vindt en dat ze eraan kapot gaat en noemt vrijwel dagelijks (tot wel 20 keer per dag) dat zij dood wil. Haar dag/nachtritme is verstoord en zij doolt vrijwel dagelijks over de gangen, ook ’s nachts. Zij bonkt op de ramen en deuren tot haar handen pijn doen. Zij klampt willekeurige mensen aan in de overtuiging dat het bekenden zijn. Dit leidt regelmatig tot fysieke conflicten met medebewoners. Er is ook sprake van fysieke ontluistering van haar persoon, door grote afhankelijkheid en incontinentie.

En dat terwijl ze in haar euthanasieverklaring heeft verklaard:

Wanneer ik in een toestand kom te verkeren waarin ik ondraaglijk en uitzichtloos lijd of waarin geen redelijk uitzicht bestaat op terugkeer naar een voor mij waardige levensstaat of mijn verdergaande ontluistering te voorzien is, verzoek ik mijn arts uitdrukkelijk mij de middelen toe te dienen of te verstrekken om mijn leven te beëindigen.

Ik wil gebruikmaken van het wettelijk recht om vrijwillige euthanasie op mij toe te passen, wanneer ik nog e
nigszins wilsbekwaam ben en niet meer in staat om thuis bij mijn man te wonen. Ik wil beslist niet geplaatst worden in een instelling voor demente bejaarden. Ik wil een menswaardig afscheid nemen van mijn dierbare naasten. Mijn moeder is 12 jaar dement verpleegd in een instelling voordat zij stierf, dus heb ik dit van dichtbij meegemaakt. Ik weet dus waar ik over praat. Dit wil ik beslist niet meemaken. Het heeft mij ernstig getraumatiseerd en heeft de hele familie veel verdriet gedaan.

(meer details overigens in de uitspraak van de rechter)

Dit had ze ook verklaard tegen haar kinderen, haar man, huisarts, geriater, bij elke gelegenheid die ze kreeg. Alleen tegen het einde was ze zo ver van deze wereld dat ze dat niet meer kon bevestigen en zei ze "ik wil wel dood, maar nog niet nu". Ik vind het terecht dat er in zo'n geval niet te zwaar wordt gewogen aan de woorden op dat moment.

Myst

tsjok Ik vind het terecht dat er in zo'n geval niet te zwaar wordt gewogen aan de woorden op dat moment.

Dat klopt, maar de discussie of de leefwereld van een persoon en de veranderde persoonlijkheid van iemand niet zwaarder zou moeten wegen is voor mij niet afgesloten. Persoonlijk weet ik namelijk ook niet of ik mijn familie zou willen laten beslissen over het laten leven van mij als ik volkomen dement ben. Ik weet namelijk niet hoe mijn innerlijke belevingswereld dan is. Ik kan dan wel volledige zorg nodig hebben, maar misschien ben ik van binnen in al mijn simpelheid wel zielsgelukkig. Ik zou het toch naar vinden als de familie dan besluit mijn leven te beëindigen omdat ze het zo zielig vinden voor mij en voor hunzelf.

Linus

tsjok

Precies.

De familie van wilsonbekwame patiënten is sowieso een vraagstuk op zichzelf. Ooit met een arts gesproken die zat met een wilsonbekwame patiënt met een levensbedreigende infectie in het been. De enige oplossing was amputatie, maar de dochter wilde dat absoluut niet. De chirurg ging zonder toestemming van de familie niet opereren en de patiënt is uiteindelijk overleden aan de infectie. Dan ben je dus als arts in gebreke gebleven jegens je patiënt, maar je kan ook niet zonder toestemming een been van een patiënt amputeren.

Helsinki

Linus Bijzonder vraagstuk, ben benieuwd of dat voor de tuchtcommissie is verschenen, zou daar wel een mening over willen lezen. Als een patiënt wilsonbekwaam is, de familie medische volmacht heeft en er valide redenen zijn om niet te behandelen (behandeling an sich hoeft de kwaliteit van leven immers niet persé te verbeteren), snap ik de keuze van de chirurg wel.

tsjok

Helsinki Ja, ik ook. Hoe naar dat ook klinkt maar als de familie volmacht heeft over een wilsonbekwame is dat juridisch gezien niet anders dan dat een patiënt zélf een medisch noodzakelijke behandeling weigert.

Kan me voorstellen dat dit vreselijk is voor de arts. Die wil toch het liefste de patiënt helpen.

Linus

Volgens mij is er geen zaak van gemaakt, het was in dit geval volgens de regels natuurlijk ook de juiste keuze.

Er was trouwens (zoals de arts het vertelde) geen medische reden om niet te amputeren. De dochter kon gewoon niet leven met het idee dat haar vader een been zou missen en hoopte (ook na gesprekken met artsen) dat het met antibiotica kon worden verholpen.

Molurus

Overigens, maar dat is puur mijn persoonlijke mening, denk ik dat de familie geen al te grote rol zou moeten hebben in de besluitvorming. Ik zou het in elk geval raar vinden als de familie gaat bepalen of een wilsonbekwaam familielid euthanasie krijgt of niet. Ik zie eigenlijk geen overtuigende basis voor zo'n speciale rol van de familie.

Linus

Molurus

Maar wie geeft anders toestemming voor bepaalde ingrepen (of juist een stop van behandeling)? Een specialist ouderengeneeskunde die jou niet kende voordat je zo dement werd dat je naar een verpleeghuis moest? Jij, op basis een briefje die je een tijd geleden (in een compleet andere toestand) hebt geschreven? Een professioneel voogd die door de overheid/rechter is toegewezen?

En in het geval van euthanasie is het heel bitter. Maar als je zeker wil weten dat je als demente geëuthanaseerd wordt, moet het gebeuren voordat je op dit vlak wilsonbekwaam wordt.

tsjok

Molurus De familie neemt geen zelfstandig besluit of zo. Maar uiteindelijk moet een arts bij euthanasie de wil van de patiënt beoordelen. Daarbij zijn de mensen die de patiënt het beste kennen natuurlijk heel waardevol. Dat lijkt me niet heel controversieel toch?

Myst

tsjok Maar ken je je dierbare nog als zijn of haar persoonlijkheid als gevolg van dementie zo veranderd is? Redeneer je als familie niet naar een ideaalbeeld van je dierbare toe waar hij of zij nooit meer aan kan voldoen?

tsjok

Myst Je moet wel realiseren dat het gaat om mensen die eerder verklaard hebben te willen sterven, hè. Die wens wordt natuurlijk ook naar familie geuit. Het is niet zo dat er naar een 'ideaalbeeld wordt geredeneerd' maar dat er wordt gekeken wat de patiënt eerder heeft verklaard en hoe die wil eventueel is veranderd.

Myst

tsjok Dat klopt. Ik zou nu ook zeggen dat ik zou willen sterven als ik dement word. Echter, wat als ik innerlijk nou supergelukkig ben in mijn demente toestand? Wilsonbekwaam betekent niet dat je per definitie ongelukkig bent.

tsjok

Myst Natuurlijk wil wilsonbekwaam niet zeggen dat je ongelukkig bent. Iemand die gelukkig is zal in de regel ook niet ondragelijk lijden (of beter: iemand die ondragelijk lijdt zal doorgaans niet gelukkig zijn). Dat is altijd nog de eerste eis voor euthanasie.

Maar als je eerder verklaard hebt te willen sterven als je in die toestand bent heeft dat wel behoorlijk gewicht ten opzichte van een latere, wilsonbekwame, verklaring.

tsjok

Weer een update. De Hoge Raad heeft uitspraak gedaan in de zaak die dit topic begon.

Kort samengevat heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de arts in de OP zorgvuldig heeft gehandeld en geen straf moet krijgen. Nieuw hieraan is - in juridisch opzicht - het volgende:

De specialist ouderengeneeskunde werd door het Openbaar Ministerie vervolgd wegens moord. In 2016 verleende ze euthanasie aan een 74-jarige vrouw die leed aan vergevorderde dementie. Die had in haar wilsverklaring geschreven dat ze nooit in een verpleeghuis terecht wilde komen. Nadat de patiënte uiteindelijk toch in het verpleeghuis terechtkwam, verleende de arts haar in 2016 euthanasie, zonder dat ze nog met haar over haar verzoek kon spreken.

Volgens de Hoge Raad heeft de vrouwelijke arts toch voldaan aan de zorgvuldigheidseisen en is ze daarom niet strafbaar. Er was sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden. Bij een wilsverklaring is er volgens de Hoge Raad bovendien ruimte voor interpretatie in het licht van de omstandigheden.

Een arts mag een eerdere wilsverklaring dus interpreteren en de omstandigheden meenemen in de beoordeling.

Helsinki

tsjok TOP.

« Previous Page