Sloggi
Dezelfde woning, op dezelfde plek. Wie profiteert daar nu van, behalve de huisjesmelker?
De gemeente, want onroerende zaakbelasting.
De rijksoverheid, want overdrachtsbelasting, EWF, vennootschapsbelasting en/of box 3.
De middenstand, want verhuizingen, nieuwe investeringen in keukens, vloeren en badkamers.
De burger, want tevreden eigenaar van deze woning, gekocht van de 'huisjesmelker', ofwel een andere burger.
Inmiddels heeft 54% van de corporatiehuurders een zeer laag inkomen. In 1990 was dat nog 12%!
Volgens dezelfde grafiek kun je dit ook zeggen van particuliere huur. Van 18% in 1990 naar 35% in 2015!
Maar dan zal het argument wel weer zijn dat de particuliere verhuurder de huurder in de armoede heeft gestort, of dat het particulier huren het onmogelijk maakt om uit de armoede te ontsnappen. Ik vind het een veel te grove versimpeling van de dynamiek in huishoudensontwikkeling, taak van woningcorporaties en de positie van de particuliere verhuurder.
1) Je hebt het over de marktprijs. Zijn sociale huurwoningen dan te goedkoop? Toch een merkwaardige stelling als een groot deel van deze huurders huurtoeslag ontvangt omdat ze anders niet rondkomen...
Ja, sociale huurwoningen zijn te goedkoop. Dat er inkomenssubsidie wordt verleend aan sociale huurders vervalt zodra ze een hoger inkomen hebben, dus je zou kunnen stellen dat elke sociale huurwoning die nu verhuurd wordt, een hogere huur zou kunnen vragen en dan alsnog verhuurd zou worden. Als ik je vraag of de zorgpremie van 150 euro te goedkoop is, wetende dat we met z'n allen ongeveer 6.000 euro per jaar aan uitgaven hebben, is dat toch ook niet te counteren met het beroep dat de onderste laag zorgtoeslag moet ontvangen? Of wanneer ik je vraag of kinderopvang te goedkoop is met 9 euro per uur, kunnen we moeilijk met de subsidie van 90-30% gaan wapperen. Jij bekijkt het vanuit het huishoudboekje en de perverse prikkel van huurtoeslag, ik bekijk het vanuit de vraagzijde (waar zou je zo'n woning voor kunnen verhuren) en de aanbodzijde (welke kosten moet je maken om die woning te verhuren). Je komt nota bene zelf met het punt dat voormalige sociale huurwoningen door huisjesmelkers kunnen worden opgekocht en twee, drie, vier keer over de kop zijn gegaan. Dat haal je vooral doordat de huisjesmelker niet gebonden is aan huren van <750 euro.
2) Je zegt dat er meer middenhuur moet komen. Daar heeft he-le-maal niemand behalve mensen die geld verdienen aan verhuur behoefte. Who the fuck heeft zin om 1000 euro te betalen voor een studio van 54 m2? Mensen willen fijn en betaalbaar wonen. Laten we ons daar eens op focussen. Huurders in de particuliere sector zijn gemiddeld 41% van hun inkomen kwijt aan wonen, tegenover 34% voor corporatiehuurders (die gemiddeld juist minder verdienen) en 23% voor kopers. Dat is exclusief energielasten, terwijl private huurwoningen vaak slechter zijn geïsoleerd.
Mensen willen fijn en betaalbaar wonen en willen gelijktijdig dat 'de ander' daarvoor betaalt. Hetzij in directe subsidies (HRA, huurtoeslag), hetzij in indirecte subsidies (grond tegen <33% van de buurman, een lage ozb, fiscale bevoordeling). Je hebt me helemaal aan je zijde als je wat wilt doen aan de HRA. Sterker nog, voor mijn part klappen we alle koopwoningen naar box 3, in plaats van box 1, en vervangen we de EWF door de VRH. Er staan momenteel tienduizenden mensen ingeschreven voor een woning van 400 euro aan de gracht, waarvan een deel waarschijnlijk ook wel 800 euro zou betalen. Of 1200. Maar dat doen woningcorporaties niet, want dat is hun positie niet. Ze moeten woningen aanbieden aan mensen die 800 euro of 1200 euro niet kunnen missen, 'het fijn en betaalbaar wonen' ook nodig hebben en als ik 2,1 miljoen woningen voor <600 euro per maand zou moeten verhuren, zou ik mijn aandacht ook richten op de groep die 1.000 of 1.200 niet kan missen.
We leven, gelukkig, in een kapitalistische samenleving. Maar, de Nederlandse woningmarkt heeft weinig met marktwerking van doen. Dat clubje renteniers waar jij het over hebt, zijn ten dele kleine ondernemers die zelf voor hun pensioen hebben moeten sparen (een paar appartementen boven hun winkel, dat idee) en ten dele rijke renteniers. Maar zelfs die hele groep samen is minder dan 1 op de 10 woningen in de Nederlandse markt. Ter vergelijking, >6 op de 10 woningen is een koopwoning, 3 op de 10 woningen is een corporatiewoning. Dan heb je nog de institutionele beleggers, die ik noem, waarvan ook gewoon collectief geld wordt gestoken in nieuwbouw, goed geisoleerde woningen en waarvan het geld door de uitkeringen aan gepensioneerden weer de economie inglijdt.