Sloggi Reden van de huidige crisis is natuurlijk ook dat we te weinig geïnvesteerd hebben. En zoals elke overheid weet, burgers piepen meer als hun inkomen daalt dan energiebedrijven als de investeringen teruglopen. Bezuinigen op infrastructuur, defensie en andere posten zonder directe zichtbaarheid is aantrekkelijker dan bezuinigen op uitkeringen.

    GSbrder Het spreekt voor zich dat een bedrijf met een slechte balans minder hoeft te kosten dan een bedrijf dat kerngezond is. De overheid heeft uiteraard ook te maken met de marktomstandigheden, maar op de langere termijn heb je wel meer invloed op de manier waarop je de energiestrategie vormgeeft.

    Al heb je daar wel een functionerende overheid voor nodig die een langetermijnstrategie heeft, dus ik ben het met je eens dat het in de praktijk grandioos gaat floppen. Het kost ook jaren om de verloren gegane kennis en kunde weer op te bouwen.

    Dat in de UK wat dan ook slecht gerund wordt mag geen verrassing heten, maar dat terzijde.

      GSbrder Ben je er als bestuurder om populisten naar de mond te praten of om verstandige dingen te doen?

        Sloggi

        Dat laatste en dan lijkt afscheid nemen van je belangen in oude fossiele monopolisten, die toch zullen afhaken, me niet zo gek…

          Duke Of je transformeert ze. Vattenfall Nederland heeft in 5 jaar tijd ruim 500 miljoen SDE++ opgestreken en een miljard aan dividend uitgekeerd aan het moederbedrijf. Hoe duid je dat?

            Sloggi Als we even een gidsland en -stad pakken, ik noem Oostenrijk en Wenen, dan is daar op een dag in augustus een margin call gedaan op Wien Energie ter grootte van €1,75 miljard. Even simpel gezegd, energiebedrijven hebben last van volatiele energieprijzen en als gemeenteambtenaren dan bankiertje spelen met geld van de belastingbetaler, krijg je onherroepelijk dit soort ellende. Ik zeg niet dat zoiets nooit voor kan komen bij multinationals, maar de beginnersfouten op financieel gebied zijn gewoon een stuk geringer bij bedrijven die failliet kunnen gaan en niet gerund worden voor volledige werkgelegenheid en met overheidsbackstop.

            De gedachte dat overheden invloed kunnen uitoefenen op de strategie van het netwerk en de energiemix en dat daarmee ook zullen doen, is hoogst afhankelijk van de kapitaalmarkt en de leencapaciteit van de overheid. In Nederland zien we de centrale overheid als pinautomaat, maar in andere landen heb je de private markt gewoon nodig. Daar zijn ze blij dat er geïnvesteerd wordt in gridbalans en renewables, hier doen we alsof het vanzelfsprekend is dat de overheid er voor opdraait.

              Sloggi Mag een investeringsprogramma (capex) met subsidie niet gepaard gaan met een vergelijkbare omvang aan distributies (excess profits)? Als jij en ik zonnepanelen op ons dak plaatsen, krijgen we meer subsidie in BTW dan we het eerste jaar aan energiebelasting betalen. Die lagere kasstromen zou je ook kunnen zien als subsidie en dividend.

              Sloggi Knappe bestuurder die zegt: “weet je wat, mensen met een 2x op de energierekening, ik ga geld uitgeven aan investeren in renewables en netverzwaring, in plaats van koopkrachtreparatie. Zoek het uit met je rekening van €500 per maand, de voordelen zul je misschien over 10 jaar voelen.”

              Mijn stem heeft ‘ie, maar ik zie zulke bestuurders op het moment niet, links noch rechts.

                GSbrder Goldman Sachs.

                Ik heb ook helemaal niet de illusie dat de ingeheid het allemaal alleen kan of moet doen. Prima als het een publiek-private samenwerking is. Hoe dat precies vorm moet krijgen, geen idee. Maar je moet niet de illusie hebben dat commerciële partijen een ander belang hebben dan hun eigen bottom line. Terwijl je als overheid heel andere belangen hebt. Daar moet je actief op sturen en Nederland heeft zo’n beetje alle middelen daartoe uit handen gegeven.

                Overigens is er niet per definitie iets mis met het uitkeren van dividend, maar in deze tijden verwacht je van energiepartijen dat ze investeren in de transitie in plaats van investeringscapaciteit in de vorm van dividend het kanaal in te gooien. Dat is dus precies het probleem met het korte termijn-denken van ‘de markt’.

                  Sloggi Dat is wel wat verstandig beleid zou zijn. Maar in plaats daarvan dweilen met de kraan open.

                    Sloggi Waar zou dat dividend eindigen dan? Over het algemeen eindigen de opbrengsten die mijn projecten genereren ook weer in een ander project. Er is een investeringsstadium van oogsten en van zaaien, goed mogelijk dat Vattenfall de handen vol heeft aan een investeringsopgave van 30-60% van de winst.

                    Sloggi

                    Inlopen van achterstallig onderhoud. In tien jaar tijd heeft Vattenfall ook pakweg 4 miljard af moeten boeken op deze investering…

                      GSbrder Er zijn wel meer dan die twee potjes, en je hebt ook nog de inkomstenkant hè.

                        Duke Achterstallig onderhoud vergt normaliter investeringen, dat gaat juist ten koste van het dividend. Of bedoel je dat ze die periode achter de rug hebben en nu investeringen terugbetalen?

                        Vind jij de Zweden zo dom dan, dat ze een energie producent in staatseigendom hebben? Net als de Fransen? En de Duitsers?

                          Sloggi

                          Staatsbedrijven blijken meestal niet erg uit in innovatie. In een zeer snel veranderende energiemarkt, veel decentrale en groener, is dat wat mij betreft niet bepaald ideaal. Tot voor een paar jaar terug investeerden die nog massaal in kolencentrales…
                          Dat de Zweedse, Duitse en Franse belastingbetalers hier blijkbaar graag voor opdraaien, is voor mij niet direct een aanbeveling.

                            Duke Commerciële partijen zijn daar toch niet anders in? Die proberen nu het maximale uit de sluiting van die kolencentrales te trekken. Shell investeert nog steeds vrijwel uitsluitend in fossiel etc.

                            Vraag is hoe je daar meer op kan sturen als overheid.

                            • Duke replied to this.

                              Sloggi

                              Even los van de huidige crisis (die uiteindelijk de vergroening zal versnellen) zou geen commerciële partij nu nog in kolen- of kerncentrales investeren.
                              De overheid zou wat mij betreft (harde) normen en kaders moeten stellen en eventueel wat subsidie steken momde transitieperiode door te komen.
                              En die toekomst wordt volgens mij veel kleinschaliger, decentraler en groener dan de huidige mastodonten aankunnen.

                              Een prima stukkie van Bas Jacobs.