Sloggi Ik miste wel een stuk analyse van de kant van Nieuwsuur waarom de onderwijsproblemen (en heel concreet grote klassen) de schuld zijn van de scholenkoepels.
Mijn visie komt aardig overeen met wat Hans Duijvestijn (econometrist) onlangs betoogde bij Follow the Money: scholenkoepels zijn sinds de invoering van de lumpsumbekostiging in de jaren '90 zich in toenemende mate gaan gedragen als bedrijven. Het business model van dat bedrijf is gebaseerd op een dat een vast bedrag dat zij per leerling krijgen en dat zij naar eigen inzicht mogen uitgeven. In zo'n model zitten weinig prikkels om tot kleine klassen te komen. Sterker nog: kleinere klassen betekenen grotere uitgaven (meer docenten nodig) en elke euro niet gespendeerd aan een potentieel nieuwe leerling, kun je niet meer uitgeven. Scholen zijn in deze constructie concurrenten geworden van elkaar; geen partners voor beter onderwijs. Zie ook hier voor dat artikel.
Daar komt bij dat, ondanks de vele extra miljarden, het aantal docenten is gedaald en de groepsgrootte is toegenomen. Extra geld is ook niet de oplossing; grip op hoe dat geld besteed wordt wel. Daarvoor zul je naar een andere financieringsystematiek moeten. En voor de goede orde: dat is er niet één waarbij er incidentele subsidies worden verstrekt voor specifieke doeleinden (zoals in het Masterplan basisvaardigheden). Dat zal fundamenteel anders moeten.
Daarnaast is het docentenvak naar mijn idee te zwaar en veeleisend geworden, en daardoor onaantrekkelijk. In mijn huidige baan merk ik echt een enorm verschil in werkdruk, flexibiliteit, maar ook salariëring. Die eerste twee zijn verklaarbaar en enigszins onvermijdelijk (een baan in het onderwijs is nu eenmaal psychisch belastend en minder flexibel), maar het aspect van salariëring is wel problematisch. Dat heeft er niet zozeer mee te maken dat het docentensalaris zo laag is, maar doordat je als vo-docent vastzit in een totaal dichtgetimmerde normjaartaak en dankzij de absurde werkdruk een fulltimebaan slechts is weggelegd voor een stel onderwijsgoden. Tel daar bange schoolbesturen bij op die maar al te graag met zo min mogelijk risico's de boel runnen (lees: nauwelijks vaste contracten willen geven), de doorgaans weinige begeleiding als startende docent, en de optelsom is dat het weinig verwonderlijk is dat startende docenten na enige tijd weer het vak verlaten.