Vorige week in NRC een dubbelinterview met de hoofdeconoom van Triodos en econoom annex neo-boomer Lex Hoogduin over degrowth.
Hoogduin noemt het ecomarxisme en komt met de gebruikelijke riedel: er is geen alternatief, zonder groei stort het kaartenhuis in en wordt onze moderne samenleving onbetaalbaar, Stegeman wijst erop dat het alternatief nog erger is. Op zich wel een interessante discussie, al wordt wel erg duidelijk dat Hoogduin nog gelooft in een allang achterhaald geloof in het heil van de vrije markt. Het verwijt van ecomarxisme en totalitarisme is natuurlijk ook vrij treurig.
En dan laat Hoogduin zich echt in de kaarten kijken. Hij is niet zo overtuigd van de urgentie van het bestrijden van klimaatverandering:
„Ik ben niet zo overtuigd van die urgentie als Hans. Ik zie geen objectief vaststelbare, harde grenzen. Natuurlijk, als zaken exponentieel groeien zoals een economie of een bevolking, kun je op grenzen stuiten. Maar het verstandige antwoord is níét: op basis van zeer arbitraire aannames beslissen dat we per se in 2050 op netto nul uitstoot of nul economische groei moeten uitkomen. Moeten we inderdaad exact in 2050 naar net zero omdat anders de aarde uit elkaar valt? Hoeveel temperatuursstijging is te veel? Voor wat? Wie zegt dat? Wie bepaalt dat? Ik ontken klimaatverandering niet maar kijk wel kritisch naar het akkoord van Parijs. Ik denk dat niemand de informatie heeft om dat soort beslissingen te nemen. En dat je met het beleid dat nodig is om naar nulgroei te komen ook het aanpassingsvermogen van de samenleving aantast. Door je hele economische bestel om te gooien, neem je een enorme gok.”
[...]
: „Zelfs als we op een termijn van dertig, veertig jaar een catastrofe krijgen – ik denk dat dat bepaald niet vaststaat trouwens en dat het de vraag is wát een catastrofe precies is – maar stel dat het zo is. Dan zeg ik: dan kun je dat nu niet meer voorkomen. Je kunt er niets meer aan doen omdat de economie en het veranderende klimaat al een pad hebben gekozen dat niet snel genoeg meer is te keren. Wat je wel kunt doen is de samenleving zo weerbaar en adaptief mogelijk maken om met de gevolgen van klimaatverandering om te gaan. De mogelijkheden tot adaptatie tast je aan door de hele politieke en economische orde op het spel te zetten. Zelfs al lukt degrowth, dan is straks de operatie geslaagd maar de patiënt overleden.”
Eerst verneuk je onze leefomgeving en dan zeg je: het is toch te laat, laten we maar niet te veel veranderen. Het is ook een schijntegenstelling, want bijvoorbeeld 1,5 graden opwarming of 2,7 maakt al enorm veel verschil. De 1,5 graden-grens is dus vrij goed gedocumenteerd en - hoewel zo'n grens altijd enigszins arbitrair is - behoorlijk onderbouwd.
Onderstaand plaatje, via Klimaatveranda:
Elke 0,3°C reductie in de opwarming aan het eind van de eeuw leidt tot een vermindering in 410 miljoen mensen die aan levensbedreigende hitte kunnen worden blootgesteld, en 270 miljoen mensen die buiten de leefbare klimaatniche zullen vallen.
Bij voortzetting van het huidige klimaatbeleid komen 3,7 miljard mensen in onleefbaar gebied te wonen. Wat zou dat voor onze economie betekenen, zou ik wel eens willen weten, en is degrowth dan nog wel zo ongunstig? Gelukkig voor Lex is hij tegen die tijd al enige tijd heengegaan, dus last zal hij er niet van hebben.
